Hai tempo que a repercusión das propostas musicais é relativa. Un nome é de inmediato recoñecido por algunha xente mentres que a outra nin lle soa. Pensando que seguen a ser populares, hai xente que reserva entrada por medo a quedar sen sitio nunha das salas pequenas que agora frecuentan cert@s artistas. Se décadas atrás un concerto íntimo dalgúns nomes era algo impensable, agora é moeda común. Cando as radios e a industria musical mandaban, cando aínda non había redes sociais e a fama era máis xeneralizada, aparecer en determinados programas ou emisoras era a chave do éxito. Cando un produto, tendencia ou etiqueta semellaba gustar, os “cazatalentos” das discográficas pensaban máis en non quedar sen cacho do pastel que en descubrir talentos máis apreciables a medio prazo. Os cartos e a inmediatez mandaban, pero agora que hai crise só a segunda se manten. Temos moito máis acceso a artistas pero menos paciencia, curiosidade ou intuición.
Isto vén a conta de que artistas como o que nos ocupa no seu día tiveron moita popularidade e, malia o seguir tocando e sacar discos pasaron a un segundo plano. Por non sonar nos medios e tamén porque o seu público non ficou pegado a el. E en varios casos perdéndose momentos de máis liberdade ou expresión creativa. Este é o caso de Javier Álvarez, que apareceu naquela colleita de cantautores saídos do Parque do Retiro, de Libertad 8 ou similares templos a polos que se lanzaron as discográficas. A el tocoulle moi noviño ir coñecendo a industria por dentro, a verse rodeado dun mundo de concesións e chantaxes máis ou menos soportabeis, a ser número un en “Los 40 sobornables” e a encher recintos perante fans que acompañaban as cancións de principio a fin. Porén, xa no terceiro disco comezaba ser incómodo polo seu eclecticismo, contradicións, inconformismo … condicións que chocan cun mercado conservador, tanto na oferta como na demanda.
Quen foi á Super 8 para cantar “La edad del provenir”, “Piel de pantera” ou “Sunset Boulevard” non ía quedar sen elas. Non obstante, Álvarez abriu o seu espectáculo (mellor que concerto) cantando a marabillosa “When Doves Cry” de Prince sen acompañamento instrumental nen micro. Semellaba que non ía ser un concerto predeceible, como agardabamos quen seguimos un chisco a súa traxectoria. Xa con aquel “Grandes éxitos” deixou claro que era un artista moi pop, amante de Abba, Michael Jackson, Prince … e as cancións que lle fan sentir algo especial veñan donde veñan, do himno de la legión a unha versión da Rianxeira dos Chieftains con Linda Ronstadt que nos quixo oír cantar. Leva moitos anos facendo o que lle presta e cando lle apetece, como ese disco no que levou os versos do mestre Pablo Guerrero a outras coordenadas musicais.
En “petit comité” asistimos a cancións sen micro e con micro, con guitarra ou a cappella, baile en playback e comentarios ante todo sinceros sobre cancións concretas ou momentos da súa traxetoria. Fai o que lle pide o corpo, sen prexuízos e experimentando, como nese proxecto “Á” no que toca “pola vontade” canda unha ventá fronte o solpor. Por non entrar nun minucioso relato da velada, unha vez que o público supera a sorpresa e se deixa levar, o espectáculo resulta distinto, desacomplexado e divertido. Se ademais lle sumas que nesta mini-xira ten o apoio loxístico de Xoán Curiel e improvisan un “Desde que o Samba é samba” … pois unha velada ideal para quen precisamos doses de sorpresa e os artistas que fan virtude da contradicción e o eclecticismo.
Pepe Cunha, 20-maio-2016
